De gemeente Eindhoven wil het Muziekgebouw in de stad een miljoen euro
huur kwijtschelden. Niet iedereen is het daar mee eens. Er zijn wel meer
culturele instellingen in Eindhoven die financieel een handje geholpen willen worden.

Het is al jaren kwakkelen met het Muziekcentrum. Schulden stapelden zich op
en de corona deed er geen goed aan.

Mijn gedachten gaan terug naar zo’n dertig jaar geleden. Eindhoven kreeg een
winkelgalerie en een Muziekcentrum. Het waren hoogstandjes die de stad op
de kaart moesten zetten.

Ik volgde die ontwikkeling als journalist. Nog voordat het muziekcentrum werd
pgeleverd mocht ik samen met anderen door het gebouw voor een eerste
kennismaking. Toen al klonken de aahhh’s  en ooohhh’s  door de grote zaal. Het
was en is een prachtig muziekcentrum.

Ondertussen klonken in de stad andere geluiden. Dat kwam vooral omdat
amateurverenigingen te horen hadden gekregen dat het niet de bedoeling was dat
zij in het Muziekcentrum zouden optreden. Dat was voorbehouden aan
professionals. In de praktijk viel dat later wel mee, maar de eerste toon was gezet
en die was vals. Voor mijn gevoel is het juist die toon die altijd in Eindhoven is
blijven hangen.

Rondom de opening begin jaren negentig heeft mijn omroep veel gedaan tot
en met de live-uitzending van het openingsconcert. Later schreef de directie
een open bedankbrief naar aanleiding van de opening. Er was een paragraaf
gewijd aan de inspanningen van de pers. Daar stond in dat NRC en de Volkskrant
aanwezig waren. Geen woord over regionale media die met extra bijlagen en
uitzendingen alles uit de kast hadden getrokken.

Later had ik te maken met de toenmalige PR-medewerker. Ik herinner me
nog hoe de eerste bezoekersaantallen werden gepresenteerd. Vol trots vertelde de
man dat het Muziekcentrum zich kon meten met de grote zalen in de Randstad.
Dat was ook het doel: het Muziekcentrum moest de muziektempel van Zuid-Nederland
worden. Op het lijstje dat hij voorschotelde stonden de woonplaatsen van de
bezoekers. Hij wees op twee bezoekers uit Leeuwarden.

Ik heb regelmatig concerten in het Muziekcentrum bijgewoond en het is echt een
feest om er te zijn. Maar, en dat is mijn dingetje, ik heb nooit het gevoel
gehad dat Eindhoven het Muziekcentrum in het hart heeft gesloten. Dat is
misschien wel de grootste schuld van het Muziekcentrum.

Provinciale Staten van Noord-Brabant zijn vrijdag begonnen met de behandeling van
de begroting voor volgend jaar. Volgende week vrijdag gaan ze verder, want ze zijn er
inmiddels achter dat je na twaalf uur vergaderen moet ophouden omdat dan de rek
er echt wel uit is.

De begroting werd al tijden geleden gemaakt op basis van een bestuursakkoord waar
een meerderheid van de handtekening onder heeft gezet.

Tijdens zo’n behandeling door Provinciale Staten worden tientallen moties
en amendementen ingediend om nog meer van de eigen plannen in de begroting
gefietst te krijgen. Moties zijn vaak verzoeken aan Gedeputeerde Staten en
indirect marsorders voor ambtenaren, amendementen willen nog wel eens
gevolgen hebben voor de portemonnee van de Brabanders. Volgende week vrijdag
weten we welke plannetjes doorgaan en welke roemloos ten onder.

Vrijdag werd er al wel een motie van PvdA, VVD, D66, CDA en PVV aangenomen
om onderzoek te doen naar plekken waar in Brabant tijdelijke woningen
kunnen worden gebouwd. De woningnood is hoog, dus geen wonder dat deze
motie ruim gesteund werd.

De VVD twitterde trots: Zo zorgen we snel voor meer woningen in Brabant.
En is er voor iedere Brabander een fijn thuis.

Daar is wat op af te dwingen, je kunt sowieso discussiëren over de vraag wat
snel is. In de eerste plaats wordt GS gevraagd voor het eind van het eerste kwartaal
van volgend jaar met een rapport te komen. Reken maar dat dat eind maart wordt.

Maar dan begint het pas. Het zijn namelijk de gemeenten die bepalen of die
huizen er komen of niet. Het is hun grondgebied. Ik weet toevallig hoe moeizaam
dat in Meierijstad gaat. Plannen voor tijdelijke woningen kunnen namelijk
rekenen op enorm veel weerstand. Als omwonenden van een plek waar ze moeten
komen de kans krijgen vechten ze de strijd uit tot aan de Raad van State. Dan
wordt er niet snel voor meer woningen gezorgd. Die claim is dus discutabel.

Tijdelijke woningen zijn merendeels voor spoedzoekers. Dat zijn mensen die als
gevolg van problemen, bijvoorbeeld echtscheiding, snel een huis moeten hebben.
Vandaar tijdelijk. Vandaar ook het bezwaar, want bijvoorbeeld in Erp is het
argument om zich tegen die woningen te verzetten: dat het dorp wordt opgezadeld
met “probleemgevallen”.  De SP in Meierijstad beschuldigde de bezwaarmakers zelfs
van etnisch profileren. Dat bevordert de snelheid van bouwen niet echt.

Diezelfde gemeente liet de Rekenkamer een onderzoek doen naar tijdelijke
woningen. Eén van de onderzoeksters kwam met een verrassende conclusie: er
worden te veel tijdelijke woningen gebouwd. Die lossen wel acute problemen op,
maar niet de problemen van de grote bulk woningzoekenden. Dat zijn de starters
en doorstromers. Die willen geen tijdelijke woning, die willen een permanent huis
met een tuintje. Haar advies was: als je ergens tientallen tijdelijke woningen
kunt bouwen, kijk dan ook eens of je niet een veel groter probleem oplost door
op diezelfde grond permanente huizen neer te zetten. “Laat de capaciteit van het
ambtelijk apparaat niet afleiden door allerlei ad-hoc plannetjes,” zei ze.

Tijdelijke woningen kun je meestal niet heel snel ergens neerzetten en ook
de claim “een fijn huis voor iedere Brabander”  is wel heel optimistisch.

“Leerlingen in de eerste drie klassen van het vmbo hebben door de twee lockdowns
een achterstand in leesvaardigheid opgelopen”.

Zo’n zinnetje in een krantenartikel zegt mij niks. Als ik een kamer binnen kom
lopen en iemand zegt: je club staat achter, dan maakt het verschil of dat met
1-0  of 6-1 is. Dus ik wil weten wat die leerlingen hadden moeten kunnen lezen
en wat ze dus schijnbaar niet kunnen lezen.

Boven alles wil ik weten wat de consequenties voor het verdere leven van die
kinderen zijn. Ik weet bijvoorbeeld dat het gros van de journalisten dat is
afgestudeerd is aan het HBO-opleiding technisch een gemeenteraadsvoorstel
kan lezen, maar geen idee heeft wat de woordenbrij betekent. Ze hebben wel
allemaal een leuke baan omdat ze uitblinken in berichten die wel gelezen worden.

Op de middelbare school moest ik een stuk uit een boek lezen dat mij onder
de neus werd gestoken. Ik ben altijd een lezer geweest, dus daar draaide ik
mijn hand niet voor om. Ik las alleen slang terwijl ik slang had moeten lezen.
Mijn Engels was niet zo goed, wij keken vooral naar Duitse TV-zenders. Ik
ben desondanks in een vak gerold dat draait om lezen en taal.

Lezen doe ik nog steeds onafgebroken. Mijn grootste plezier is de ingewikkelde
humbug die wordt uitgebraakt door bestuurders en ambtenaren zo te vertalen
dat iedereen het begrijpt.

Ik word extra gelukkig als een ambtenaar, politicus of bestuurder zegt: je
hebt het wel heel simpel gemaakt. En dat ik dan vraag: maar is het nu dan
feitelijk onjuist en dat zo’n taalverkrachter dan zegt: ‘nee, dat niet, maar zo
zou ik het nooit hebben opgeschreven”.  Nee, denk ik dan, maar jij wilt je
indekken en ik wil mensen iets laten ontdekken.

Dus, die leerlingen hebben een leesachterstand. Dat blijkt uit de eerste
voortgangsrapportage van het Nationaal Programma Onderwijs.  Van een
nationaal programma onderwijs krijg ik al spontaan uitslag.

Het artikel over deze kwestie lezend kom ik woorden tegen als Nationaal
Cohort Onderzoek en Cito. Maar nergens staat wat die kinderen dan niet
kunnen lezen wat ze wel hadden moeten kunnen en waarvan het erg is dat
ze dat pas over een half jaar kunnen.

De vragen tijdens het lezen stapelen zich op en dan is een artikel niet goed,
heb ik in les twee van de cursus journalistiek geleerd..

Op driekwart van het artikel komt de realiteitszin voor de dag. Schoolleiders
in het voortgezet onderwijs maken zich meer zorgen over de motivatie, planning
en concentratie van hun leerlingen dan over de leerresultaten. Een groot deel
van het geld dat het Nationaal Programma had bestemd om de achterstand weg
te werken hebben de scholen gebruikt om het welbevinden van de
leerlingen te vergroten. Extra sportles en gesprekken op het gebied van
stress of depressie.

Wat ben ik blij dat de cohorten die met nationale programma’s brandschattend langs
de scholen trekken, zijn gestuit op standvastige  schoolleiders die zich het welbevinden
van de leerlingen aantrekken.

Volgende week wordt bekend of en zo ja welke extra coronamaatregelen genomen
gaan worden. Ondertussen woedt in de media de discussie over de vraag of die
maatregelen alleen voor niet-gevaccineerden moet gelden. Het is zo’n discussie
die haarfijn blootlegt dat de temperatuur in de hoofden van mensen al lang met
twee graden is gestegen.

Wat het ook wordt, over één ding lijken wetenschappers het wel eens. Het coronavirus
blijft onder ons voor langere tijd. Aangezien mensen die zich niet kunnen of willen
laten vaccineren niet van mening zullen veranderen en de prik blijven weigeren, kun
je maatregelen invoeren zoveel je wilt, op het moment dat je de teugels weer laat vieren
begint het gesodemieter weer van voren af aan.

Je komt als mensheid in een soort vicieuze cirkel. Je blijft nog jaren de discussie
houden zodra het aantal ziekenhuisopnames stijgt. Als het virus onder ons blijft
en ook nog eens andere gedaanten aanneemt die mogelijk besmettelijker zijn dan
kom je hier voorlopig niet meer uit.

De enige manier om eruit te komen is alle niet-gevaccineerden bij elkaar op een
eiland zetten. Dat is onzinnig. Daarom is het even onzinnig  te discussiëren over
de vraag of de maatregelen alleen niet-gevaccineerden moeten treffen. Als je weet
dat zo’n discussie jaar in, jaar uit zal worden gevoerd en jaar in jaar uit de kloof
tussen wel- en niet-gevaccineerden groter wordt, weet je ook dat die een
verspilling van tijd en energie is.

De enige manier om ‘m te voorkomen is ervoor te zorgen dat er voldoende vaccins
zijn in het geval je elk jaar een prik moet halen en voldoende IC-bedden voor de
mensen die dat niet willen en die liever doodziek willen zijn of zelfs dood.

Er komt vanzelf een moment dat de groep niet-gevaccineerden uitsterft. Dat duurt
even, maar het lijkt mij niet verstandig dat de gevaccineerden die tijd in chagrijn
doorbrengen. Zeker als er steeds beperkingen opgelegd worden is het zaak
eruit te slepen wat eruit te slepen valt. Daar heb je al je energie voor nodig.

De Biblebelt staat weer in het brandpunt van de belangstelling. Het uitheemse
volkje dat deze gordel – die zich uitstrekt van de Zeeuwse eilanden tot ver in
Overijssel – bevolkt weigert zich te laten vaccineren. Velen van derluiden zijn
geslagen door het coronavirus en liggen in het ziekenhuis. In bedden waar
eigenlijk kankerpatiënten zouden moeten liggen, zeggen sommige mensen.

Ik heb lang in de Biblebelt gewoond en gewerkt. Dat kon alleen omdat ik
van nature ieders mening respecteer, ook die van de streng-gelovigen.
Ik begrijp goed wat hen drijft, maar ik heb er geen begrip voor.

Dinsdagavond zag ik bij OP1 de voorman van de plaatselijke SGP-afdeling
Staphorst. Hij legde uit wat hij en zijn mede-gelovigen belijden.
Vroeger was ik onder de indruk van zoveel standvastigheid. Nu kwamen
zijn woorden mij potsierlijk voor.

Veel mensen denken dat de Bijbel voorschrijft dat aanhangers van dat
Boek niet gevaccineerd mogen worden. Dat het een missive is van de
Heere Zelve. De SGP-meneer vertelde dat dat niet zo was. Nergens in de
Bijbel is sprake van een verbod op inenten. Hij en de zijnen staan op het
standpunt dat zij alles aan God te danken hebben en dat het dus den mensch
niet past een prik te laten zaten tegen een ziekte waarvan God zou kunnen
vinden dat het een uitstekende beproeving kan zijn om het ware
geloof te testen.

Er waren tijden dat ons godvrezende volkje de wereld in trok om andere
godsdiensten te bestrijden omdat wij vonden dat die achterlijk waren. We
trokken naar de Oriënt om daar de mohammedanen af te slachten. We trokken
naar Afrika om met kralen en spiegeltjes de zwarte mensen te bekeren. En
als dat niet werkte probeerden we ze desnoods met geweld in ons
kamp te slepen.

Ondertussen hebben we in ons eigen land te kampen met mensen die een
geloof aanhangen waarvan een meerderheid van de bevolking vindt dat
het een achterlijk geloof is. In Op1 bood Nederlands bekendste christen
Andries Knevel aan naar Staphorst te gaan om de mensen daar uit
te leggen dat zijn God vaccineren prima vindt. Zijn aanbod werd door de
SGP-meneer niet enthousiast ontvangen. Net zomin als de inwoners van
donker Afrika indertijd stonden te juichen toen onze zwartrokken de
rivieren kwamen afzakken.

In Afrika en in andere werelddelen pakten we door, al dan niet geholpen
door ridders en huurlingenlegers met musketten. Dat kan nu niet meer.
Nu zeggen we tegen een woordvoerder van de staatkundig-gereformeerden
op televisie: “Met alle respect hoor, maar . . . .”

Ik lees steeds vaker columns over Caroline van der Plas, het Tweede Kamerlid
voor BBB. De columnisten vragen zich af hoe het toch kan dat Caroline – in hun beleving –
dag en nacht op televisie is.

De tijd dat mensen na de afwas de televisie aanzetten en de beelden over zich
heen lieten komen ligt ver achter ons. De kans dat je ’s morgens bij de koffieautomaat
drie mensen treft die de avond ervoor hetzelfde programma hebben gezien
is klein. Het aanbod is te groot.

Vroeger waren media een middel om informatie te verstrekken, maatschappelijke
discussies op gang te brengen en zelfs het volk te verheffen. Dat laatste is nu bijna
lachwekkend, dat eerste en tweede wordt nog wel geprobeerd.

Wat ook veranderd is is het enorme aanbod aan talkshows en andere
programma’s. Het is vechten om aandacht, waarbij zo’n programma meer
een doel dan een middel is. Er is een situatie ontstaan waarbij voor media
geldt wat ze vroeger anderen verweten: als er maar over me gekletst wordt . . .

Wil je letterlijk spraakmakend zijn dan moet je opvallen. Dat kan bijvoorbeeld
door gasten uit te nodigen die iets zeggen wat zo afwijkend is dat heel
Nederland er over schrijft en praat. Caroline van de Plas was meteen
spraakmakend, bijvoorbeeld toen ze met een tractor naar Den Haag kwam.
Die dame wist hoe ze aandacht kon trekken.

De media omarmden haar, want zij kon kijkcijfers genereren. Caroline stelde
het journaille niet teleur. Omdat de meeste andere politici niet lukte wat
haar wel lukte werd zij een graag geziene gast. Dankzij haar aanwezigheid
was aandacht voor jouw talkshow of spelprogramma verzekerd.

Eva Hoek schrijft in haar column in de Volkskrant dat mevrouw Van de Plas
eens wat vaker vragen gesteld moet worden over misstanden in de veehouderijsector.
Dat zal niet snel gebeuren. Dan slacht je namelijk de kip met de gouden eieren,
want Van der Plas is alleen leuk als curiositeit.

De media gebruiken Van der Plas namelijk voor hun eigen gewin. Ik denk dat
de frontvrouw van BBB dat door heeft, ze maakt op mij namelijk een intelligente
indruk. Maar ik denk ook dat het haar niks kan schelen, zolang het haar zetels oplevert.

Zo is er sprake van win-win-win. De media hebben hogere kijkcijfers, de BBB
krijgt meer zetels. En de columnisten hebben iets om zich druk over te maken
en dat levert weer meer lezers op.

De zondagavonden waren het drukst. Dan dwarrelde alle kopij van een druk
sportweekend op de burelen van de redactie.

Die haalden we uit de brievenbus waarin ook regelmatig briefjes met
verwijzingen naar Bijbelteksten zaten. Die waren gedeponeerd door
kerkgangers die op weg naar de kerk aan het brandende TL-licht in ons
gebouw zagen dat wij van de lokale krant op de Dag des Heeren aan het
werk waren. Zij lazen het Reformatorisch Dagblad.

Stapels papier lagen er op ons bureau. Fysiek papier want er bestond
nog geen internet. Velletje voor velletje gingen we er doorheen. Strepend en
verbeterend met een rode pen. Het veelvuldig terugkerende bruine monster
vervingen we door de bal. De brilstand werd 0-0.

Het was monnikenwerk, dat niet zelden tot boze reacties leidde van de
auteurs van al dat proza. Elke regel die wij redacteuren wegstreepten had
rechtstreeks gevolg voor hun portemonnee. Omdat de meeste verslagen werden
geschreven door clubmensen, meer bepaald voor de portemonnee van de club.

Later bij de omroep was het in de nacht van donderdag op vrijdag spitsuur.
Donderdagavond was gemeenteraadsavond en onze correspondenten
leverden dan voor de radiouitzending hun verslagen in. Redigeren was veel werk,
want we hadden toen een gebied met zo’n twintig gemeenten. Zwoegend en zwetend
werkten we ons door de kopij.

Dankzij al die inspanningen kregen de lezers en luisteraars door
professionals geredigeerde stukken. Wij werden betaald om het kaf van het koren
te scheiden. Maar we werden vooral betaald om te checken.

Ooit was er een publieksonderzoek naar onze omroep. Dat was voordat die
de wereld op internet veroverde en alleen nog radio maakte. De uitkomst
was dat we soms oubollig waren (omdat we Brabantse muziek lieten horen) maar
wel uiterst betrouwbaar. Dat waren de momenten waarop wij journalisten
glommen van trots.

Toen kwam er internet en social media en konden mensen zelf publiceren.
Het koren werd soms kaf en onzin ontaardde soms in fakenews. Iedereen
wordt nu zelf geacht te checken. Dat gebeurt vaak in dezelfde bubbel
waarin iemand door algoritmes is gedwongen.

Facebook ligt weer eens onder vuur door klokkenluider Fraces Haugen.
Dan lees ik dat  FB-baas Mark Zuckerberg  al jaren pleit voor een betere
internetregelgeving. Hij wil voorschriften over hoe bedrijven om moeten gaan
met berichten over verkiezingen, schadelijke inhoud, privacy en concurrentie.

Elke leerling-journalist die de verantwoordelijkheid kent van het werken
bij een massamedium kent het antwoord: Checken, checken, checken.

Hoe vaak heb ik de afgelopen weken in verschillende media gelezen dat
‘de gewone man’ niets meer begrijpt van de formatiebesprekingen. Dat roept
bij mij twee vragen op:  waren er formatiebesprekingen en wie is de gewone man?

Als er verkiezingen zijn geweest wordt er als Pavlov-reactie een informateur
aangewezen. Die gaat informeren welke mogelijkheden er zijn voor bijvoorbeeld
een nieuw kabinet. Als de informateur dat in beeld heeft draagt hij of zij de
uitkomst over aan de formateur. Die gaat een nieuw kabinet formeren.

Het gevolg is dat de periode waarin zich deel 2 afspeelt de formatie wordt
genoemd. Ik heb na een half jaar nog geen enkele poging tot de formatie van
een kabinet gezien. Derluiden gingen rollebollend over straat als ware het
een kleuterklas in Blaricum waar twee lichtgetinte kinderen (geadopteerd
door een Blaricumse moeder die zo het leed in de hele wereld wilde verzachten)
met een Tesla werden afgezet.

Er was dus geen sprake van een formatie. Nu de christenvrinden van CU toch
weer mee mogen doen zou je misschien kunnen spreken van een reformatie.

Gewone mensen hoeven zich dus niet te schamen, want er was geen
formatie om te kunnen begrijpen.

Gewone mensen begrepen niet wat er dan wel gebeurde. Maar wie zijn dat dan:
gewone mensen? Mijn indruk is stellig dat behalve de hoofdrolspelers die te
tellen zijn op de vingers van een paar handen, niemand begreep wat er aan de
hand was. Ik schat in dat 16.999.980 Nederlanders geen idee hadden wat er in
en rond het torentje of in een Hilversumse villa gebeurde.

Het goede nieuws is dat er dus bijna 17 miljoen gewone mensen in dit land zijn
en een paar handjes vol ongewone mensen. Wat ik dan niet snap is dat politieke
partijen nou net uit dat piepkleine vijvertje ook nog eens die brekebenen heeft
gevist die ons land moeten besturen.