Het is 2020 en ik stel vast dat ik een ouderwetse preut ben. Claudia de Breij zei het al in haar
Oudejaarsconference: „Je mag tegenwoordig álles zeggen in dit land”

Mijn vraag is: moet je ook alles willen zeggen of benoemen? Terwijl ik me die vraag stel ben ik me
ervan bewust dat ik mij daarmee buiten de realiteit van 2020 stel.

Zoekend naar een bepaald TV-programma in de digitale gids die NPO Start heet stuitte ik
toevallig op een misdaadserie van Nederlandse makelij die 8 januari begint. De serie heeft de
naam De K*thoer. Ik gebruik een sterretje, BNNVARA, dat de serie heeft geproduceerd, heeft op de
plaats van het sterretje een u staan. De jongeren en de arbeiders zijn samen niet zo terughoudend.

Het programma gaat over een columniste die dagelijks wordt overspoeld door nare taal en die
daarmee gaat afrekenen. Ik ken de serie niet, maar ik denk dat zij representatief is voor hele
volksstammen die dat ook wel zouden willen.

Ik kan mij zo voorstellen dat Femke, zo heet de columniste, ook wordt uitgescholden voor het woord
waarnaar de serie is genoemd. Ik heb zelf geen noemenswaardige ervaring met scheldpartijen (ik
word niet uitgescholden en ik scheld niet uit) en op de tijdlijnen van social media waar ik mij op beweeg,
komt het ook niet voor. Wat ik ervan weet, weet ik uit artikelen die ik er over lees. Het schijnt dat mensen
zich achter hun toetsenbord gedragen als amoeben. Ik vraag me nu zelfs af of ik mijzelf en de mensen
met wie ik online communiceer nog wel tot een dwarsdoorsnee van de bevolking mag rekenen.

Het lijkt mij zeer intimiderend als je met anonieme scheldpartijen te maken krijgt. Ik ben vrij laconiek
onder een aantal tamelijk ernstige fysieke bedreigen die mij in mijn werk zijn overkomen, maar dat
komt waarschijnlijk omdat ik mijn opponenten in alle gevallen in de ogen kon kijken. Anonieme
bedreigingen lijken mij doodeng. Dus ik denk dat ik kan begrijpen dat iemand zich daar letterlijk tegen
gaat wapenen. De foto’s bij de serie laten mensen met wapens zien, ik bedenk dit niet zelf.

Maar waarom noemt een publieke omroep zo’n programma De K*thoer. Ja, omdat Femke daarvoor
wordt uitgescholden, dat had ik zelf kunnen bedenken. Mijn vraag is eigenlijk: waarom zorgt een
publieke omroep ervoor dat dat woord voortaan zonder gene kan worden uitgesproken: “Heb jij
De K*thoer al gezien?”Of: “Er wordt goed geacteerd in De K*thoer”. Waarom dwingen de makers
recensenten tot het gebruik van het woord k*thoer? Hoe gaan ze er in de reclamespot voor BNNVara
programma’s die De Wereld Draait Door is daar mee om? Matthijs van Nieuwkerk is mijlenver boven
mij verheven, maar volgens mij hebben wij wel dezelfde soort gene.

Ik weet een beetje hoe het werkt in de media. Je moet ervoor zorgen dat je in overaanbod opvalt.
Nieuwsmedia hebben het maken van koppen waarmee de lezers worden gelokt tot een kunst verheven.
Hele studies worden eraan gewijd op redacties, al dan niet geholpen door speciaal daarvoor
ontwikkelde computerprogramma’s.

Dus ik snap wel dat de makers van zo’n programma tijdens het brainstormen bedacht hebben dat ze
met één krachtig woord alle aandacht op zich wilden vestigen. Dat lijkt mij met De K*thoer gelukt.
Maar zo wordt zo’n woord salonfähig en wordt het ontdaan van de vreselijke lading die het heeft.
Zo ging het ook met het vreselijke k*tmarokkanen.

Wat ik zeg: ik ben een ouderwetse preut.

18 december was de dag die ik in mijn agenda had staan als: begin van de hongerwinter.
Dat was het woord dat ik vorige week hoorde uit de mond van radicale boeren. Ze zouden
woensdag de distributiecentra van de grootgrutters plat leggen en wij zouden tot en met
de kerst op een houtje moeten bijten.

Op zich vond ik zo’n bezetting geen gek idee. Boeren worden uitgeknepen door de
supermarktbazen en wij, het gewone volk, steken wel geld in foute kersttruien maar
verrekken het om een prijs voor ons voedsel te betalen waarmee wij de kringlooplandbouw
van de grond kunnen tillen en zo de boeren, de natuur en onze gezondheid kunnen redden.

Maar waar heb ik nou woensdag naar zitten kijken? Voor mijn gevoel naar een mobiele
tractorshow. De boeren gingen weliswaar massaal de straat op maar meer dan wat rondjes
rijden was het niet. Het gevolg was dat er files stonden die samen met al die tractoren zoveel
uitlaatgassen uitstootten dat het wel een hele slechte dag geweest moet zijn voor
astmapatiënten.

De boeren rukten ook op naar het Mediapark in Hilversum. Ze eisten aandacht. De boeren
die naar Hilversum trokken was het schijnbaar ontgaan dat de voorman van de Farmers
Defence Force met zijn krasse uitspraken drie dagen lang het nieuws beheerste. Schijnbaar
lezen ze ook geen regionale kranten of kijken ze niet naar de regionale TV-zenders. Het is een
ruwe schatting op basis van mijn eigen bijdrage bij mijn eigen omroep, maar volgens mij zijn
boeren nog nooit zoveel in het nieuws geweest als de afgelopen twee jaar.

Nog zoiets tegenstrijdigs. Bouwvakkers demonstreerden mee, terwijl de stikstofuitstoot door
de agrarische sector er medeoorzaak van is dat er niet gebouwd kan worden. Geef ze een
gezamenlijke vijand (ze keren zich volgens mij tegen “de politiek”) en ze raken het zicht op de
realiteit kwijt.

De politiek dan. Dinsdagmorgen sloot het kabinet een akkoord met de boeren. Niet voor niks
dinsdag, want dat zou de kou uit de lucht halen. Wat werd er geboden? Boeren zullen niet
gedwongen hoeven stoppen. Ik weet niet uit mijn hoofd hoe dat elders in het land is, maar
in Brabant ligt het woord vrijwilligheid op de lippen van elke politicus bestorven. Nou ja, behalve
die van de Partij voor de Dieren. En Brabant is de provincie met de meeste problemen. Er komt
ook 250 miljoen voor de uitkoop van boeren. Dat is bij lange na niet genoeg. In oktober zei de
Brabantse gedeputeerde Rik Grashoff dat er “om te beginnen een miljard nodig is”.

In Brabant maakte het college van Gedeputeerde Staten woensdagmorgen bekend dat de boeren
die een vergunning moeten aanvragen voor een milieuvriendelijke stal uitstel krijgen tot 1 januari
2021. Dat was oude wijn in nieuwe zakken. Dat waren ze vorige week al van plan alleen toen lag
de SP dwars. Die wilde dat ook wel, maar de partij stemde eventjes tegen omdat de socialisten
meer willen. Ze kregen hun zin niet en stampten hard op de grond. Waarom is niet helemaal
duidelijk. Misschien omdat ze in Brabant niet meer mogen mee regeren, misschien omdat ze
inzien dat er ergens tussen GroenLinks en de Partij voor de Dieren nog een busseltje zwevende
kiezers zit. Je weet het bij de SP nooit.

Ondertussen lees ik vandaag de koppen in de media. “Boeren laten spierballen zien”.
“Een gemoedelijke rit, maar met een harde boodschap”.

De aangekondigde hongerwinter werd een dag vol dreigementen en zoals het er nu naar uitziet
kunnen we met de kerst gewoon eten. Afgaande op de acties van de supermarkten kan dat
nog voor weinig geld ook.