Is Ankie de Hoon de vrouw waar elke boer naar op zoek is. Of is ze een flirt die na een snelle kus
op de wang je hoofd op hol brengt en dan in de donkere nacht verdwijnt. De tijd zal het leren.
Misschien komt ze nooit terug, misschien is ze er opeens weer.

Ankie de Hoon is de voorzitter van de CDA-fractie in Provinciale Staten. Ze speelde de
vrouwelijke hoofdrol in de twee stikstofdebatten. De mannelijke hoofdrol was voor Hermen
Vreugdenhil van CU/SGP. Wat ze gemeen hebben is de C van Christelijk in hun partijnaam.

De Hoon is van de partij die zich na jaren van absentie terugvocht in het college van
Gedeputeerde Staten en die in de verkiezingscampagne beloofd heeft dat ze zou opkomen
voor de boeren.

Dat had niet direct effect want de nieuwe coalitie hield de strenge maatregelen van 2017 fier
overeind.  Met dit verschil dat de datum waarop boeren een vergunning voor een
milieuvriendelijke stal moeten aanvragen verschoof van 1 januari naar 1 april 2020. De Hoon
claimt dat als een CDA-succes. De meeste oppositiepartijen haalden er meelijwekkend hun
schouders over op. Ze vonden dat te mager.

Tot twee weken geleden het eerste stikstofdebat was. Daar kondigde De Hoon een amendement
aan dat verder ging dat die verschuiving van data. Ze wekte verwachtingen. Een week later kwam
het CDA met een eisenpakket dat nog verder ging dan de stoutste verwachtingen. Het CDA
legde een bom onder de coalitie.

Vrijdag was de tweede editie van het debat. Wat bleek, een week koortsachtig overleg tussen
de coalitiepartners leverde een motie op met versoepelingen voor de boeren. Was getekend:
de VVD. Het kan niet anders of De Hoon heeft ongelofelijk op haar falie gekregen voor het gedrag
van haar partij. Maar ze kreeg voor een groot deel ook haar zin. Dat zijn geen beloningen
waarmee doorgaans in de politiek opstandig gedrag wordt gehonoreerd. Dus werd het: wel
je zin niet de credits. En die gaan dan naar de grootste partij. Het is een hard vak. Je mag als
CDA  al blij zijn als je over twee weken bij begrotingsbehandeling in ruil voor je loyaliteit extra
geld ophaalt bij de collega’s waarmee je één van je kroonjuwelen kunt verzilveren.

De Hoon werd vervolgens in het tweede debat door de oppositie keihard uitgelachen. Zo hoog
van de toren blazen en dat dit. Dit, is de versoepeling die volgens de oppositie niet ver genoeg gaat.

De Hoon gaf in het debat geen krimp. Ze speelde haar rol als voorbeeldig coalitiegenoot met
verve, maar somde onverstoorbaar op wat haar partij had bereikt. Uitstel van de
vergunningendatum, geen verplichte krimp van de veestapel en boeren wordt geen luchtwassers
door de strot geduwd. Misschien speelden we te hoog spel, zei ze, maar als het CDA niet was gaan
meeregeren was er helemaal niks bereikt voor de boeren.

Daar heeft ze een punt. Ze heeft meer bereikt dat Maikel Boon van de PVV die zichzelf opwerpt
als de beschermer van het boerenfamiliebedrijf. Waar De Hoon in het brandpunt van de Brabantse
regering nog een halve lijst met ingewilligde “eisen” kan overleggen kan de PVV vanaf de zijkant
alleen maar lege briefjes tonen.

Ankie de Hoon is ongrijpbaar. Ze speelt hoog spel, wint hier en daar en neemt haar verlies. Ze wekt
soms de indruk volstrekt onverstoorbaar op haar doel af te stevenen, waarbij ze hinderlijke types
vanuit de oppositie met een zeker dedain aan de kant schuift. En soms staat er achter het spreekgestoelte
een kwetsbare vrouw die toegeeft dat ze hoog spel speelt, maar dat ze niet anders kan.

Ondertussen dieselt ze op haar doel af. Een slimme boer schrijft zo’n vrouw na de eerste
kennismaking nog niet af.

Ik had vroeger een paard. Een bruin paard op een plankje met wieltjes. Mijn paard had een huid
van vilt, lange vlassige manen en een rood hoofdstel. Aan het plankje was een touwtje bevestigd
zodat ik het paard achter me aan kon trekken. Het ging altijd daar waar ik wilde dat het ging.

Waar de dikke kokosmat over ging in zeil moest je goed opletten. Als je te hard ging sloeg het
paard om. Buiten kon je eigenlijk niet met je wankele paard spelen, want mijn wereld bestond
uit een grindpad en een grasveldje. Een echt paard heeft daar geen moeite mee, voor een klein
vilten paard op wieltjes met maar één peuterkracht is dat een onneembare hobbel.

Dezer dagen zaten wij in een restaurant. Achter in de zaal klonk kindergekrijs. Er zijn een paar
dingen waar ik een hekel aan heb, één daarvan zijn kinderen die mijn maaltijd verstoren
met gekrijs.

Na enige tijd was het kind stil. In plaats daarvan klonk er een licht geratel over de plavuizen
van het ietwat klassiek ingerichte etablissement. Achter een tafel dook een jongetje van drie
turven hoog op dat iets voorttrok. Hij had blijkbaar plezier. Net zoveel plezier als ik op die
leeftijd had als ik mijn paardje achter me aan sleepte, inmiddels zestig jaar geleden.

Het jongetje kwam onze kant op. Hij had een wit snoertje in zijn hand. Aan het uiteinde
daarvan sleepte een oplaadstekker van een smartphone over de grond. Ik moest er een beetje
om lachen en benijdde mijzelf dat ik een vilten paardje had met vlassige manen in plaats
van zo’n kale stekker.

Maar het jongetje glunderde van oor tot oor. Hij was blij met zijn speeltje. Eigenlijk begreep
ik dat wel. Elk klein mens voelt intuïtief al aan hoe machtig het is als het een touwtje in
handen heeft waarmee het iets in z’n eigen voetspoor kan laten volgen.

Boeren protesteren vanaf vandaag tot vrijdag elke dag bij het provinciehuis in Den Bosch.
Vrijdag praten Provinciale Staten weer over stikstofmaatregelen. De boeren willen dat die
maatregelen op z’n minst uitgesteld worden.

Sinds de Raad van State de PAS-wetgeving naar de prullenbak verwees zijn stikstof en
boeren niet meer uit het nieuws weggeweest. In Den Haag, de Nederlandse provinciehuizen
en aan elke boerenkeukentafel ligt het woord stikstof op ieders lippen bestorven.

Ondertussen zoekt iedereen naar een oplossing om de natuur te redden en de boeren een
goed bestaan te garanderen. Het lijkt oorlog tussen de overheid en de boeren maar ik
denk dat beide kampen in hun eigen loopgraaf hetzelfde doel nastreven.

Dat is wat de kwestie zo ingewikkeld maakt, er gebeuren dingen die niet lijken wat ze zijn
omdat de grootste schreeuwers de meeste aandacht krijgen.  Zo wordt het zelfs voor de
best ingevoerde toeschouwers een tocht door een maisdoolhof.

In die hele strijd tussen boeren enerzijds en overheid anderzijds staan wij, de consumenten,
langs de zijlijn toe te kijken. Onze gevoelens voor de boeren slingeren heen en weer tussen
sympathie voor de mensen die voor ons eten zorgen en haat als we in de file staan achter
een stoet tractoren.

En als we dan eindelijk veel te laat thuis komen schieten we nog snel even binnen bij
de supermarkt waar we etenswaren inslaan. We vinden het heel normaal dat we
daarvoor een bonusprijsje betalen. Dat kan omdat de grootgrutters zoveel macht hebben
opgebouwd dat ze de boeren tot op het bot kunnen uitwringen.

Ik kan mij niet aan de gedachte onttrekken dat de boeren die deze week elke dag
protesteren in Den Bosch met hun actie niet bereiken wat zij, de overheid en wij in ons
hart allemaal willen. Misschien dat de druk ertoe leidt dat de regels worden versoepeld.
Een dan? Is dan het stikstofprobleem opgelost? Krijgen boeren dan een betere toekomst?

De enige echte oplossing is kringlooplandbouw. Daar zijn al heel veel boeren mee bezig,
maar het levert vooralsnog niet zoveel op als duizend varkens of vijftigduizend kippen
in een schuur die aan het eind van de rit naar het buitenland worden geëxporteerd.

Dat is het wezenlijke probleem waarvan wij consumenten doordrongen moeten worden.
Hoe dat kan? In plaats van protesteren aan de Brabantlaan in Den Bosch zouden de
boeren beter hun tractoren kunnen opstellen voor de poorten van de magazijnen van
de grootgrutters.

Is het dan allemaal de schuld van de supermarkten. Nee, die maken namelijk net als
iedereen deel uit van een systeem dat vijftig jaar geleden werkte maar nu volledig
achterhaald is.

Het roer moet om. Boeren moeten anders gaan produceren, politici moeten daarvoor de
mogelijkheden bieden, supermarkten moeten niet alleen maar meer aan winsten denken
en consumenten moeten meer gaan betalen voor hun eten. Daar raken wij wel van
doordrongen als we niet in de file staan op de A2 maar voor de supermarkt.

Voor zo’n omslag zijn moedige bestuurders en moedige boeren nodig. Ja, dat gaat pijn
doen, zoals ook de sluiting van de mijnen, de teloorgang van de textielindustrie en
het vertrek van Philips uit Eindhoven pijn deden. Maar we leven nog . . . .