(Door Marlies)

Eerst even: er staat ook weer een nieuwe podcast op mijn eigen website.

Het was stillekes hier de laatste paar weken, ik geef het toe. Niet zo’n
inspiratie, (voor het eerst in ruim acht jaar is dat misschien niet eens zo heel
erg….) een heleboel andere dingen te doen… Wel degelijk ook bezig met
klassieke muziek hoor, maakt u zich niet ongerust! Maar tsja, het kwam er
niet van.

Tot ik een dikke week geleden met een oud-collega en met echtgenoot  zeer
genoeglijk zat te tafelen en de naam Nicolai Gedda viel…  Nicolai Gedda, zei
de oud-collega, is die niet onlangs overleden?
Mijn hap carpaccio viel met een bons op de bodem van mijn maag….
Overleden? Mijn favoriete tenor? Zonder dat ik het wist? Die man had toch
het eeuwig leven?

IPhone’s kwamen op tafel (het lukt ons nog vrij aardig – als we uít-eten – om ze
weg te houden van de tafel…) en al gauw kwam de bevestiging: op 8 januari
2017 op 91-jarige leeftijd overleden in Zwitserland. Ik moest mezelf even bij
mijn lurven pakken om de prachtige avond niet te laten bederven door een
bericht dat al drie maanden oud was. Terugrekenend bedachten echtgenoot en
ik dat we op 8 januari op een van de Kaapverdische eilanden op het strand
gelegen hadden en er even geen media-van-welk-soort-dan-ook bij ons binnen
was gekomen.

Tsjonge, Nicolai Gedda, een van de beste, zo niet dé beste tenor van de vorige
eeuw, een carrière van meer dan vijftig jaar. En de pest is: iedereen heeft er
natuurlijk al over geschreven, daar kan ik met mijn bescheiden oplage van
Vocalies niet heel veel meer aan toevoegen. En dat gaat dood, met niet meer
dan een berichtje in de marges van het grote wereldnieuws. Hetgeen niet heel
verwonderlijk is: hij heeft dan wel meer dan 50 jaar gezongen, maar tussen
het einde van zijn carrière en zijn dood heeft veel tijd gezeten (zangers worden
meestal oud, dat u dat maar even weet) en dan zing je geen hoge D’s meer en
leeft in stilte ergens in Zwitserland en gaat daar ook in stilte dood…

Dus ik ga u geen necrologie meer geven, ik ga volstaan met een al ooit eerder
beschreven anekdote van mijn ontmoeting met Nicolai Gedda, want ja, ik heb
hem ontmoet, met hem gelachen en les van hem gehad.  En hij zong ook toen
nog moeiteloos een hoge D.  Het was in 1991 (da’s al zo lang geleden dat ikzelf
niet eens meer zeker weet of het juiste jaartal is). Ik had mijn conservatorium-
opleiding achter de rug en probeerde een bescheiden carrière op te starten. Ik
deed daartoe mee aan een Masterclass operette zingen in Bad Ems, Duitsland.

Gedda was een van de docenten. Vooral de tenoren waren op zijn naam
afgekomen en tenoren is, hoe zal ik het netjes formuleren… vooral als ze in
opleiding zijn… een apart slag volk. Niks menselijks is hen vreemd za’k maar
zeggen: eentje verscheen iedere ochtend met een tas vol drankjes en spraytjes
en een handdoek om zijn nek aan de start van de lessen en hij kon alleen
zingen als hij uitvoerig had ‘warmgedraaid’ en hij ervan overtuigd was dat het
nergens tochtte (moet je eens op een gemiddeld opera-toneel gaan staan, dan
weet je wat tochten is!).

Gedda zag de charade aan en gooide een counter-fit in de strijd: hij gaf de
tenor in kwestie alleen les als hij zijn tas met rommel buiten liet staan en de
handdoek op de stoel liet liggen en liefst als eerste op de dag. Ik heb nooit
meer iets van de tenor in kwestie gehoord trouwens…

Toen ik aan de beurt was, zette ik Gedda een Verdi-lied voor, ik wilde daar
meer van weten (want graag meer Verdi gaan zingen) en hoewel het eigenlijk
een masterclass operette was, leek de maestro aangenaam verrast. Hij kende
het lied niet en verontschuldigde zich (ja echt!). Hij bladerde door de muziek
en herkende het als een voorstudie voor een opera-aria. Hij maakte een paar
aantekeningen, hummelde wat in zichzelf en knikte: ja, hier konden we wel
wat mee, leuk! Hij vroeg me vervolgens in welke taal ik les wilde hebben: een
en ander speelde zich in Duitsland af, maar ik kwam uit Nederland en als ik
Engels bevorzügte, of Frans, dan kon dat ook…

Ik slikte… en werd heel, héél nederig…

Lass uns Deutsch reden, zei ik een beetje beverig, en gaf de pianist een teken
dat we konden beginnen.

De les was een van de hoogtepunten uit mijn – overigens bescheiden gebleven
– carrière als sopraan en ik ben er Nicolai Gedda tot de dag van vandaag
dankbaar voor. Soms heb je van die momenten waarvan je beseft, áls je ze
beleeft, dát je ze beleeft en dat het een toppertje is en je hele leven bij je zal
blijven.  Volgens mij kwamen we er beiden gelouterd uit…

Oh ja, het ging overigens om ‘Deh, pietoso, oh Addolorata’ van Giuseppe
Verdi.

In het filmpje de mooiste tenor-aria aller tijden ‘E lucevan le stelle’ uit
Puccini’s ‘Tosca’. Toegegeven het is een beetje slecht beeld, maar wat zingt de
man geweldig! Eat your heart out, Kaufmannen, Villazons en Grigolo’s…
Surf vooral op YouTube, er is heel veel, waaronder ook de hoge D’s waar ik
over had.

https://youtube.com/watch?v=YAbC-kK33mY