Er gaat iets mis. Een paar weken geleden schreef de weblog “Er mag gezongen
worden” uit Helmond dat Sylvana Simons boos was over de zwarte pakjes van
voetbalscheidsrechters. Volgens de weblog vond zij dat discriminerend. Een
man in het zwart die voortdurend verrot gescholden wordt herinnert aan
slavernij.

Ik ken “Er mag gezongen worden”. De maker schrijft satirische stukjes,
meestal over sport. Ik moet er vaak onbedaarlijk om lachen. Iedereen met een
beetje gezond verstand weet dat de verhaaltjes verzonnen zijn. Wie dat niet
weet kan het op de weblog lezen.

Wat gebeurde er? Het verhaal verspreidde zich via social media en veel
Nederlanders namen het  serieus, maar bovenal  namen ze de kans te
baat Sylvana (weer)  te krenken. Die mensen reageerden als een roedel
honden die na een week op rantsoen gezet te zijn, allemaal tegelijk worden
losgelaten op één bot.

NRC beschreef op de eigen website uitvoerig hoe zo’n grappig bedoeld stukje
uiteindelijk zulke grote gevolgen kon hebben.

Er gaat iets mis, zei ik. Het gaat mis omdat NRC het bericht van de grappige
Helmonder  een nepnieuwtje noemde. Volgens mij was het satire. Veel
schrijvers en columnisten bedienen zich van satire. Youp van ’t Hek schrijft
elke zaterdag een column in de NRC. Hij laat bekende Nederlanders dingen
zeggen waarvan iedereen weet dat het niet echt is. Iedereen die wel eens een
serieus medium raadpleegt kan weten dat de werkelijkheid meestal erger dan
Van ’t Hek beschrijft.

Het is mij een lief ding waard als  massamedia als Facebook en Twitter alles
uit de kast halen om de verspreiding van nepnieuws tegen te gaan. Zeker als
dat nieuws bedoeld is om bijvoorbeeld democratische verkiezingen te
beïnvloeden.

Laten we alsjeblieft niet de fout maken satire op één hoop te gooien met
nepnieuws. Als satire wordt geweerd dan wordt het wel heel saai. Je kunt wel
boven elk satirisch stukje “satire” zetten, maar dat vind ik een knieval die
weldenkend Nederland niet moet maken voor types die dag en nacht in hun
met eigeel en jam besmeurde huispakken met de vingers boven het
toetsenbord zitten om, zodra ze Syl. . . .  lezen, los te gaan.

Los van dit alles: wanneer zie je nog scheidsrechters in volledig zwart tenue?