Vocalies (411) Blokfluit 26 juli 2016

(Door Marlies)

In het Eindhovens Dagblad van vandaag, 27 juli 2016, een stukkie over
het afscheid van blokfluitdocente Carla Franssen. Ik lees het in eerste
instantie ‘diagonaal’ door tot er een zin in staat die me treft: ‘Lesgeven
aan talenten is geen kunst, minder goede leerlingen plezier laten beleven
aan muziek maken is niet iedereen gegeven.’

De zin brengt me terug naar de discussies rond het vak zangpedagogiek
in mijn conservatoriumtijd. De grote pedagogen krijgen de getalenteerde
leerlingen. Dat brengt een zekere problematiek met zich mee. De clash
van ego’s, het omgaan met de eenzaamheid van ‘het vak’ (waar Carla
Fransen – en ik – ook mee geworsteld heeft) en het omgaan met je talent –
in het geval van zangers: de stem, die af en toe een geheel eigen leven
lijkt te leiden…

Ik weet dat ik op een goed moment een probleem met een van mijn eigen
leerlingen aankaartte en slechts een hoogst verbaasde blik oogstte, dat
had de pedagoog in kwestie nog nooit gehoord, geen contact met het lijf
en chronisch te hoog ademen…. “Als dat in mijn praktijk gebeurt is het talent
na enige tijd zonder verbetering ‘talent af’ en verlaat het mijn gezichtsveld”,
sprak de pedagoog na enig nadenken…

Ik werd toen boos: “dat is de makkelijkste weg; wij mindere goden
verdienen onze kost (en dat betekent in letterlijke zin minder dan de helft
per uur dan de grote pedagogen) met minderbedeelden en moeten daar
oplossingen aandragen voor een veel grotere range van problemen dan
die waar u mee te maken hebt…” (ik zei toen nog “u”).

Clash van ego’s was het gevolg…

Docente Carla Fransen is voorbij dat moment gekomen en dat zal niet
zonder persoonlijke offers zijn gegaan. Ik heb diep, diep respect voor haar
en voor de pedagogen (en ik heb er een paar in mijn omgeving….) die het
voor elkaar krijgen muzíek te maken met de minder getalenteerden en
daar een vervullende carrière uit destilleren. En inderdaad: dat kan waarschijnlijk
alleen als je de muzíek voorop zet en in de eerste plaats muzíekles geeft en
pas in tweede instantie de techniek van het vak. En ik denk dat ze het verdient
dat ook de ‘grote pedagogen’ een diepe buiging voor haar maken. Hulde voor
een ware musica!

In het filmpje een opname van het Loekie Stardust Quartett. Opdat u weet
wat je ook met een blokfluit kunt doen…

  1. Laurent (reply)

    26 juli 2016 at 18:44

    Ja, ik heb me dat pas later eens gerealiseerd. Die prestigieuze conservatoria hebben dan een heel goede naam, maar ze laten ook alleen de heel goede toe. Ik kwam er dan ook niet op, terwijl ik toch best een aardig eindje wegspeel 🙂

Leave a comment

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Vocalies (400) Carla Franssen 14 april 2016

(Door Marlies)

Echtgenoot kijkt schuin over de keukentafel naar mij. Als-ie zo kijkt
weet ik altijd dat er een mededeling uit de media komt….
Dit keer is het niet anders, maar het is ook niet helemaal wat ik verwacht…

“Hoe heette toch de moeder van die pianist waar je wel eens thuis
kwam…?” vraagt hij.

Mijn raderen komen in beweging (het is nog vroeg). Ik heb met veel
pianisten gewerkt, kwam bij een paar ook thuis, maar het is allemaal
even geleden. Nog voor ik het rijtje in mijn hoofd heb afgewerkt
komt hij met een naam: ‘Franssen” zegt hij.

Dan is de klik er meteen: “Carla,” zeg ik, en meteen daarna “is ze dood?”

Hij kijkt terug met een blik van ‘daar-heb-je-haar-weer-meteen-to-the-point
en knikt, “94 is ze geworden.”

Dat dacht ik wel, ik had haar boven de negentig geschat. Hij stuurt me
het stukkie dat hij over haar las toe en ik zit glimlachend even terug
in de tijd te wezen.

Carla Franssen heeft zo ongeveer heel Zuid-Nederland die dat wilde les
gegeven en haar 14 (!) nazaten zetten die traditie voort. Ze zijn allemaal
muzikaal en hebben een ijzeren opvoeding in die richting gehad, met
Bach en contrapunt en veel repeteren. Ze zitten niet allemaal professioneel
in de muziek, maar ze kunnen wel allemaal zingen en een instrument
bespelen en ze kunnen in iedere samenstelling samen musiceren.

Heel lang geleden was ik ooit in de keuken in de Paradijslaan (toen het
huis er nog stond; dat sneuvelde later om er een appartementencomplex
neer te zetten) om er te repeteren met Hein, de pianist van de familie.
Ik schreef al eens over hem, ooit, ergens, in een ander stukkie…

Er stonden pannen met eten op het vuur en ergens uit de krochten
van het huis klonk een zangoefening. Af en toe rende er iemand de keuken
binnen, schepte zich een bord eten op en at dat in snel tempo aan de
keukentafel op, zonder onze repetitie te verstoren. Er werd vragend onze
kant op gekeken, maar wij schudden al zingend en spelend van ‘nee’, we
hoefden niet.

Tien minuten later kwam er weer iemand binnen en het ritueel
herhaalde zich. “Heej,” dacht ik, “die was net toch al hier…”, maar ik wist
toen nog niet dat de familie veertien telgen telde en dat ze allemaal op
elkaar leken. De dirigent met wie ik er was glimlachte, hij wist het wel.

Toen we het huis verlieten was ik vele levenservaringen rijker. Ik heb nooit
les gehad van Carla, maar ben daarin geloof ik in Zuid-Nederland een
uitzondering. Ik wist van haar bestaan en van haar methodes. Iemand zei
ooit “Carla zong door tot het water brak” en da’s maar goed ook, want als je
14 keer een half jaar of zo uit het vak bent blijft er weinig tijd over voor muziek…

Carla Franssen heeft vrucht gedragen, op alle mogelijke en goede manieren
Haar kinderen zullen haar missen, maar het is goed zo…. Een mooi en vol
leven, gewijd aan de muziek, het is goed zo…

 

 

Leave a comment

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *