Vanmorgen las ik dat  Emma Morano-Martinuzzi is overleden. Zij was de
laatst nog levende mens die in de negentiende eeuw was geboren. In 1899
om precies te zijn.

Zo’n bericht doet mij beseffen dat de tijd vliegt. Ik heb de grootouders van
moeders kant goed gekend, ik was al een tiener toen ze overleden. Mijn
grootouders werden allebei in de negentiende eeuw geboren, opa in 1888 en
oma – naar ik meen – een jaar later. Tien jaar eerder dus  dan Emma Morano,
die nu wereldnieuws is.

Mijn opa heb ik het best gekend, mijn oma dementeerde al vroeg. Ik heb mij
in de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw nooit gerealiseerd dat zij uit
een vorige eeuw stamden. 1888 was ook nog maar dik tachtig jaar geleden.
Wij dachten meer aan het jaar 2000 omdat de wereld er dan opeens heel
anders uit zou zien.

Dat laatste bleek niet zo te zijn. Zelfs de aangekondigde millenniumbug bleef uit.
De ontwikkelingen voltrokken zich min of meer logisch. Ik vraag me af hoe mijn
grootouders dat beleefden. Die hebben de opkomst meegemaakt van de auto,
de trein en het vliegtuig waardoor mensen zich sneller over de aardbol konden
verplaatsen. Ze waren getuige van de industriële revolutie, ze maakten oorlogen
mee. Ze konden niet geloven dat er mensen op de maan liepen.

Wij zitten in het digitale tijdperk en denken dat we heel wat mee maken, maar
eigenlijk is datgene wat zich nu voltrekt niet veel meer dan fine-tunen van
ontwikkelingen die het leven van mijn grootouders totaal op de kop zetten.

Ik zou willen dat mijn opa en oma spraakzamer waren geweest en dat ik wat
ouder was geweest, zodat ik de loop van de geschiedenis uit de eerste hand
had gehad. Volgens mij wordt je leven rijker als je niet alleen een stamboom
voor je ziet, maar als je ook de persoonlijke verhalen kent.

Ik lees nu her en der verhaaltjes over wat Emma Morano-Martinuzzi allemaal
heeft meegemaakt. Allemaal dingen die u en ik uit de geschiedenisboeken
kunnen halen. Ik  zou wel eens willen weten wat Emma Morano-
Martinuzzi daarbij dacht en wat dat voor invloed had op haar persoonlijke
leven.

We staan in de wereld weer eens op een kantelpunt met de opkomst van
populisme, onberekenbare wereldleiders, een klimaat dat onze wereld op vreet.
Misschien moeten we allemaal beginnen met een dagboek op Facebook
waarin we niet alleen maar schrijven wat we die dag gegeten hebben, maar wat we
voelen bij alles wat er om ons heen gebeurt en wat dat voor gevolgen heeft
op ons persoonlijke kleine leven.  Zo kan er een groot persoonlijk
geschiedenisboek ontstaan en hoeven twee generaties na ons zich niet af te
vragen: hoe zouden opa en oma dat beleefd hebben. Misschien komen die
generaties er dan wel achter dat het leven, ondanks alle ophef in de media,
gewoon z’n gangetje ging.