In de ruim veertig jaar dat ik stemgerechtigd ben heb ik één keer overwogen
niet te gaan stemmen. Volgens mij was dat voor de Europese verkiezingen.

Mijn zoon kapittelde mij. Met mijn weigerachtige gedrag zou ik een deel van de
opvoeding tenietdoen. Hij had van mij geleerd dat zijn stem de steen kan zijn
die de waterloop verlegt. Ik pakte mijn stembiljet en slofte naar het wijkgebouw
om de hoek.

In mijn jeugd werd stemrecht door de oude ooms vaak gekoppeld aan vrijheid.
Ik had de Tweede Wereldoorlog niet meegemaakt en daardoor kon ik niet begrijpen
wat het is als je overheerst wordt en zelf niks meer te kiezen hebt.

Tweede Kamerleden waren voor mij lang mannen en later ook vrouwen waar
je respect voor opbrengt. Ze nemen toch maar hun verantwoordelijkheid. Er is
een moment geweest dat ik ontdekte dat ik me beschaafder, slimmer, beter ging
voelen dan sommige Tweede Kamerleden. Daar schrok ik van, ik wilde dat
helemaal niet.

De groep die ik indeelde in de categorie waarvoor ik mij schaamde groeide
gestaag. Temeer omdat leden van die groep zich in rap tempo afscheidden
waardoor het leek alsof het er steeds meer werden.

Vandaag heb ik voor het eerst zelfs enige emotionele beroering gevoeld toen
ik hoorde dat Pepijn van Houwelingen van Forum voor Democratie (FVD)
zijn collega-parlementariër Sjoerd Sjoerdsma (D66) bedreigde en een debat in
de Tweede Kamer verstoord. Van Houwelingen zei tegen Sjoerdsma: „Uw tijd
komt nog wel, in de komende tribunalen.”

Het was ook voor het eerst dat ik bij het zien van een Tweede Kamerlid aan mijn
oude ooms moest denken die spraken over bezetting, onvrijheid, collaboratie,
angst, verdriet.

Voor het eerst voelde ik dat we dit soort incidenten niet meer kunnen afdoen
als gebral, maar als een teken dat ons land weer in gevaar is. Er is al een
corona-tweedeling. We weten hoe FvD polariseert. Alle ingrediënten voor een
vlam in de pan zijn er. Dat maakt mij bang.