Als er ooit een moment komt dat we het coronavirus definitief hebben overwonnen, dan zal
het nog jaren gaan over de vraag of er een verband is tussen het hoge aantal slachtoffers in
vooral Noordoost-Brabant en de luchtkwaliteit.

Het gaat er nu al over en wetenschappers komen al met rapporten. Het Eindhovens Dagblad
opende enige tijd geleden de voorpagina met een onderzoek van Harvard-professoren. Dit
was wat de krant schreef: Britse onderzoekers vergeleken de coronastatistieken van alle
Nederlandse gemeenten met de hoeveelheid fijnstof in de lucht. Daarbij brachten ze correcties
aan voor zo’n twintig factoren die het beeld zouden kunnen vertroebelen. Toch kwam er een
sterk statistisch verband boven.

Dit weekend komt epidemioloog Lidwien Smit in dezelfde krant aan het woord. De krant zegt
dat er bijna niemand is die de lucht boven Brabant zo goed kent als Lidwien Smit. De kop boven
het artikel is veelzeggend: Epidemioloog Lidwien Smit over relatie tussen corona en
luchtkwaliteit: ‘knallende effecten bestaan niet’.

Kortom we weten niks. Daarom wordt er een grootschalig onderzoek gestart dat jaren kan duren.
Ondertussen wordt de suggestie gewekt dat de slechte luchtkwaliteit wordt veroorzaakt door
veehouderijen. De vraag is wie die suggestie wekt. De mensen die hebben vastgesteld dat er veel
coronaslachtoffers zijn in hetzelfde gebied als waar de meeste Q-koortsslachtoffers vielen, hebben
nooit beweerd dat er een oorzakelijk verband is. Juist niet, daarom komt er een onderzoek.

Ik snap het wel, iedereen wil snel antwoorden, want dat betekent dat je aan oplossingen kunt gaan
werken. Maar dit is wel een heel complex probleem. Noordoost-Brabant heeft niet alleen veel
veehouderijen, er speelt veel meer.

Het gebied ligt ten noorden van de A67, dat is de weg die de haven van Antwerpen met het Ruhrgebied
verbindt. Sinds de Europese eenwording gaat die verbinding tot diep in het oosten van Europa. Soms
moet ik over de A67 en ik kan u verzekeren dat je dan in één langgerekte file van vrachtwagens rijdt.
Bij zuidwestenwind (en die hebben we nogal eens) waait alles wat ze uitstoten naar het noordoosten,
inderdaad Noordoost-Brabant.

Ten westen van het gebied ligt de A2, een van de drukste snelwegen van Nederland. Bij westenwind
waait alles wat dat verkeer uitstoot . . . U raadt het al.

Ten zuidwesten van Noordoost-Brabant ligt één van de drukste luchthavens van Nederland: Eindhoven
Airport. Dan hebben we het nog niet over de A50. Die loopt grotendeels door het gebied dat zwaar is
getroffen door corona. Ik rij er (te) veel over. Toen die net klaar was, was er eindelijk een snelweg in Brabant
waar je eens gewoon door kon rijden. Daar hoef je nu niet meer om te komen.

Dan is er ook nog de A58 ten westen van het getroffen gebied. Volgens mij staat die in elke rijtje met
meest filegevoelige snelwegen.

Ik heb geen antwoord op de vraag of er een verband is tussen luchtkwaliteit en corona. Laat staan
dat ik weet wie dan verantwoordelijk is voor de vervuiling van de lucht. Het enige wat ik zeker weet is
dat op het moment dat de coronacrisis op z’n hevigst was en heel Nederland platlag er tussen mijn
raam en de skyline van Eindhoven geen waas hing.

Ik ben het eens met mevrouw Smit waar ze zegt: “Dat soort onderzoeken zullen grondig moeten
plaatsvinden. Discussies over luchtkwaliteit zul je met nuance moeten voeren. Het is nodig om iets
aan slechte lucht te doen, maar onze uitstoot wordt niet nul. Er zijn altijd risico’s, of het nu een stal
is of een snelweg.”

En dat kost tijd.