Nu ik een jaartje als hoofdredacteur van de lokale omroep rondloop in Meierijstad begin ik een
heel klein beetje zicht te krijgen op de lokale verhoudingen. Ik kan ze nog niet doorgronden,
daar is veel meer tijd voor nodig, misschien wel meer tijd dan mij – tot aan mijn pensioen over
ruim twee jaar – is gegund.

Meierijstad is een samenraapsel van Sint-Oedenrode, Schijndel en Veghel. Ik heb tot nog toe
niemand gesproken die dat een logische keuze vond. Laat staan dat ik iemand heb gesproken
die zichzelf een inwoner van Meierijstad vindt. Dat hoeft ook niet. Eigenheid is een groot goed.

De drie dorpen zijn totaal verschillend. Marrik van Rozendaal van D66 omschreef het in maart
zo (ik vertaal het vrij): Veghel blinkt uit in ondernemerschap. Rooi blinkt uit in cultuurhistorie
en Schijndel blinkt uit in sociaal en inclusief denken.

Van de drie dorpen is Veghel het meest stads of beter gezegd: het minst dorps. Dat kan ook
niet anders als je bedenkt dat daar de grote bedrijven zijn gevestigd: Jumbo, Sligro, Vanderlande,
Hutten, ‘de’ Mars, enzovoort. Dat trekt mensen aan die verder kijken dan het dorp waar ze
toevallig werken. Dat heeft invloed, zoals ook expats uit de hele wereld invloed hebben op Eindhoven.

Je kunt lang en breed praten over de keuze die drie dorpen samen te voegen, maar hij is
met volle verstand gemaakt en dan moet je profiteren van elkaars sterke punten. Dat
blijkt nog verdomd moeilijk. Veghel heeft een winkelhart dat gereanimeerd moet worden.
Er staan heel veel winkels leeg. De gemeente heeft nu een herstelplan gemaakt, waar op één
na alle politieke partijen het mee eens zijn. Daar is nog geen geld voor, maar de intentie is
er en dat is wat waard.  Het moet in ieder geval allemaal kleiner en compacter. Veghel moet niet
langer concurreren met Den Bosch, maar vooral zichzelf blijven.

Dat getuigt van realiteitszin. Wat dan opvalt in de gemeentelijke vergaderingen is de bijna
vileine ondertoon waarmee lokale politici met hun wortels in Schijndel, Veghel terug naar de poef
sturen. Diezelfde Marrik van Rozendaal uit Schijndel noemt het een “correctie op de stedelijke
ambitie van Veghel”.  Het wordt dorpser en leuker, zei hij. Zijn dorpsgenoot Laurens van Voorst
van Hart zei: “We moeten wennen aan het idee dat Veghel een dorp is”.

Het doet mij denken aan de situatie in Zuidoost-Brabant, nu bekend als Brainport of de
Metropoolregio Eindhoven. Dat gebied is vooral dankzij Eindhoven een Nederlandse mainport
geworden. De kleine gemeenten gooien vooral de hakken in het zand.  Ondertussen profiteren
ze allemaal mee van de welvaart en de aantrekkingskracht van Eindhoven.

In Meierijstad klinkt soms een zwakke roep om de blik richting buurman Brainport te richten.
Bedrijven als Jumbo doen dat al lang. Jumbo is één van de vijf bedrijven die zich met de naam
Brainport als shirtsponsor verbonden hebben aan PSV. Bob Hutten van het gelijknamige
cateringbedrijf heeft al eens gewaarschuwd voor bekrompenheid. Dat soort bedrijven is de
dorpse mentaliteit allang voorbij.

Maar ze zien ze in Brainport al aankomen, die politici die Veghel terug op de poef willen. Volgens
mij wordt daar op Strijp-T heel hard om gelachen.

Een groot deel van de welvaart van Meierijstad is te danken aan de aantrekkingskracht van Veghel.
Je mag toch hopen dat het chauvinisme in de andere dorpen er niet toe leidt dat dat uit het oog wordt
verloren. In Meierijstad noemen ze de ombouw van het winkelhart van Veghel één van de grootste
opgaven. Hopelijk mondt dat er niet in uit dat de cultuurhistorici uit Sint-Oedenrode en de sociaal
geëngageerde Schijndelaren de kip met de gouden eieren gaan slachten omdat ze het niet kunnen
verkroppen dat ze niet meer alleen de baas zijn over hun eigen koninkrijkje.