De gevierde Israëlische schrijver Amos Oz ontwikkelt in zijn boek Judas een mooie theorie.
Hij laat zijn hoofdpersoon Sjmoeël zeggen. “(…) Jezus was toch helemaal geen Christen.
Hij is als jood geboren en als jood gestorven. Het is nooit bij hem opgekomen om een nieuwe
godsdienst te stichten. Het was Paulus, die het christendom heeft uitvonden. (…) Als de joden
hem hadden geaccepteerd, had de hele geschiedenis er compleet anders uitgezien. Dan was
de kerk nooit ontstaan”.

Dan zou volgens Sjmoeël Europa een milde gelouterde versie van het jodendom hebben
aangenomen. Dan waren ons de diaspora, de vervolgingen, de pogroms, de inquisitie, de
bloedsprookjes, de verordeningen bespaard zijn gebleven, en ook de Sjoa.

Jezus was een man die het joodse geloof probeerde te zuiveren van te ontdoen van “zelfvoldane
aanhangsels, van allerlei vette uitstulpingen die het priesterschap eraan had laten groeien
en waarmee farizeeën haar hadden beladen”.

Ik vind het een prachtige theorie, dat Jezus de hele christelijke kerk niet nastreefde, maar dat
die bedacht is door gewone stervelingen. Die theorie zou ik zomaar kunnen geloven.

Ik heb een decennium intensief meegedraaid in de christelijke kerk en ik heb ontdekt dat al
die scheuringen die voor het meest verdeelde instituut heeft geleid dat ik ken, veroorzaakt zijn
door mensen die – vooral uit eigenbelang  – teksten naar hun eigen hand gingen zetten. Het is
ook moeilijk om woorden die zo lang geleden in een volstrekt andere tijd zijn geschreven uit
te leggen.

Vandaag las ik dat de Rooms-Katholieke kerk een nieuw Onze Vader krijgt, dat is het
belangrijkste gebed in de christelijke wereld. Een commissie van rechtsgeleerden heeft er
tientallen jaren over gedaan om de tekst te moderniseren en de beste vertaling te vinden.  Dat
is nog eens wat anders dan jezelf als strijder voor IS aanmelden na het zien van één
YouTube-filmpje.

Vanmorgen stond er in de Volkskrant een ingezonden brief van Theo Maassen. De eerste keer
dat ik een aanval op Erdogan humoristisch vond (zo, ik hoef nooit meer naar Turkije) en niet
alleen maar platvloers.

Maassen komt uit Eindhoven, dus wij hebben daar als regionale omroep een apart bericht van
gemaakt, zodat alle Eindhovenaren er kennis van kunnen nemen en niet alleen de Volkskrantlezers.
De eerste kop boven dat artikel was: Theo Maassen zet vraagtekens bij satire over Erdogan.
Daar ontstond veel discussie over op de redactie, want er waren mensen – onder wie ik – die
meenden dat de vraagtekens van Maassen satire op zich waren. Er werd een compromis gesloten.
Het woord vraagtekens kwam tussen aanhalingstekens te staan.

Om maar aan te geven hoe moeilijk het is om teksten te interpreteren. Laat staan om het zodanig
te doen dat de wereldgeschiedenis een wending krijgt die niemand wil.

Om zelf te oordelen, de tekst van de brief van Theo Maassen.

Satire
Jonathan van het Reve neemt het in zijn column (V, 23 april) op voor
Hans Teeuwen. Hij stelt dat satire niets ‘moet’. Helemaal mee eens,
maar de vraag lijkt mij gerechtvaardigd of alles wat hardop uitgesproken
wordt door een humorist automatisch onder de noemer satire valt. Onze
vrijheid van meningsuiting is te belangrijk om constant als excuus
misbruikt te worden mensen standrechtelijk te beledigen.
De heer Erdogan wegzetten als een zelfzuchtige en luie minnaar is niet
alleen lafhartig en respectloos, het is bovenal een onversneden leugen.
k heb de heer Erdogan leren kennen als een uiterst bedreven,
onbaatzuchtige pijper die er letterlijk geen genoeg van krijgt.
Dat Hans Teeuwen niet oraal bevredigd is door hem zegt waarschijnlijk
meer over het primaire geslachtsorgaan van deze geinponem dan
over de ethos van het ons zo bevriende staatshoofd.

Theo Maassen, Eindhoven

— amos oz, erdogan, hans teeuwen, judas, theo maassen